Chỉ số MONO là một trong những chỉ số thường thấy trong kết quả xét nghiệm máu. Dù chỉ số này tăng hay giảm, nó đều báo hiệu rằng sức khỏe có thể đang gặp vấn đề. Bài viết dưới đây sẽ cập nhật các nguyên nhân làm tăng chỉ số MONO trong máu.
1. MONO và chỉ số MONO trong máu
Cô Trần Thị Minh tuyến giảng viên Cao đẳng Y dược TPHCM – trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết:
1.1. MONO là gì?
MONO là loại tế bào bạch cầu trong máu, có đặc điểm gần như trong suốt và không màu, được sản xuất từ tủy xương. Nhiệm vụ chính của bạch cầu MONO là bảo vệ cơ thể và tế bào hồng cầu khỏi sự xâm nhập của các tác nhân gây bệnh. Bạch cầu này cũng xuất hiện ở các vị trí như mạch bạch huyết, lách và hệ thống mạch.
Có ba loại bạch cầu MONO, mỗi loại đảm nhận một vai trò riêng: MONO hạt, bạch cầu đơn nhân và tế bào lympho. Thời gian sống của bạch cầu MONO trong cơ thể được phân chia như sau:
- Trong máu: tối đa là 20 giờ.
- Trong các mô và bộ phận khác: có thể kéo dài từ vài tháng đến vài năm. Sau khi rời khỏi máu, chúng chuyển sang các mô khác và tăng kích thước, từ đó kéo dài thời gian sống tại những khu vực này.
1.2. Ý nghĩa của chỉ số MONO trong máu
Chỉ số MONO trong xét nghiệm máu phản ánh số lượng bạch cầu MONO có mặt, được đo bằng đơn vị G/L hoặc K/uL (một số cơ sở y tế sử dụng % để thể hiện tỷ lệ bạch cầu MONO so với tổng số bạch cầu). Đây là phần của hệ thống miễn dịch bẩm sinh, vì vậy bất kỳ sự bất thường nào về chỉ số này đều có thể chỉ ra vấn đề sức khỏe hoặc tình trạng nhiễm trùng.
2. Chỉ số MONO trong máu cao nói lên điều gì?
2.1. Giá trị bình thường của chỉ số MONO trong máu
Để hiểu ý nghĩa của chỉ số MONO trong máu cao, trước tiên bạn cần nắm rõ giá trị tham chiếu bình thường của chỉ số này. Thông thường, chỉ số MONO trong máu dao động trong khoảng 0.2 – 0.8 G/L (tương đương 0.2 – 0.8 K/uL), hoặc từ 4% đến 8%.
2.2. Ý nghĩa của chỉ số MONO trong máu cao
Dựa vào giá trị bình thường đã đề cập, chỉ số MONO trong máu cao được định nghĩa là trên 1 G/L (1 K/uL) hoặc tỷ lệ bạch cầu MONO chiếm hơn 10%. Nếu kết quả xét nghiệm của bạn cho thấy chỉ số này, điều đó có thể chỉ ra rằng cơ thể đang gặp phải một số vấn đề sức khỏe, bao gồm rối loạn về máu, các bệnh nhiễm trùng, bệnh tim mạch, hoặc viêm vòi trứng.
Cụ thể, chỉ số MONO trong máu cao thường liên quan đến các bệnh lý như:
2.2.1. Vấn đề tim mạch
Bạch cầu MONO có mối liên hệ chặt chẽ với sự hình thành các mảng xơ vữa động mạch. Quá trình viêm trong hệ thống tim mạch có sự tham gia của đại thực bào, là các tế bào được hình thành từ bạch cầu MONO. Chúng gây ra tình trạng viêm trong các mảng xơ vữa, làm tăng nguy cơ phát triển các vấn đề như nhồi máu cơ tim và tắc nghẽn mạch máu.
2.2.2. Nhiễm trùng
Khi có bất kỳ tác nhân lạ nào xâm nhập vào cơ thể, bạch cầu MONO sẽ nhanh chóng nhận diện và phản ứng mạnh mẽ. Chúng không chỉ đáp ứng tức thì mà còn hoạt động để ức chế sự phát triển của các tác nhân gây hại, ngăn chặn quá trình nhiễm trùng.
Do đó, số lượng bạch cầu MONO trong máu thường tăng lên khi cơ thể bị nhiễm trùng. Đây là dấu hiệu cho thấy tế bào MONO đang hoạt động tích cực để chống lại nhiễm trùng. Một số bệnh nhiễm trùng phổ biến liên quan đến tình trạng này bao gồm sốt rét, giang mai và lao các giảng viên dạy trung cấp y sĩ đa khoa cho biết thêm.
2.2.3. Một số bệnh ung thư máu
Theo dược sĩ Cao đẳng dược tphcm chia sẻ: Một số loại ung thư máu, như rối loạn tăng sinh tủy, bệnh Hodgkin và bạch cầu dòng tủy mạn tính, có thể thể hiện qua mức độ MONO trong máu tăng cao. Nguyên nhân là do các bệnh lý này kích thích sự sản xuất tế bào bạch cầu MONO tại tủy xương. Tuy nhiên, những tế bào này thường không hoạt động bình thường, dẫn đến ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
2.2.4. Bệnh tự miễn
Khi hệ miễn dịch không thể phân biệt giữa tế bào lạ và tế bào khỏe mạnh, nó sẽ tấn công nhầm vào tế bào của cơ thể, gây ra các bệnh tự miễn như bệnh Crohn, viêm khớp dạng thấp và lupus ban đỏ hệ thống. Sự kích hoạt của bạch cầu MONO có liên quan đến quá trình tiến triển của các bệnh tự miễn, do đó, nếu chỉ số MONO trong máu cao, có thể cho thấy nguy cơ mắc các bệnh này.
2.2.5. Bệnh u hạt
Người bị bệnh u hạt thường có số lượng bạch cầu MONO cao hơn bình thường. Tình trạng này xảy ra do hệ miễn dịch hoạt động quá mức. U hạt có thể xuất hiện ở nhiều bộ phận của cơ thể, nhưng thường thấy nhiều hơn ở hạch bạch huyết và phổi.
Ngoài các nguyên nhân chính nêu trên, chỉ số MONO trong máu cao cũng có thể do việc sử dụng thuốc, mang thai, phẫu thuật cắt bỏ lá lách, hoặc căng thẳng kéo dài. Do đó, khi thực hiện xét nghiệm máu, bệnh nhân nên thông báo cho bác sĩ về các loại thuốc đang sử dụng, bệnh lý hiện tại hoặc các phẫu thuật đã thực hiện để giúp bác sĩ có cơ sở chẩn đoán chính xác hơn.
Chỉ số MONO thường được ghi nhận trong xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu, nhưng nhiều bệnh nhân không hiểu rõ ý nghĩa của chỉ số này. Vì vậy, nếu có thắc mắc về chỉ số MONO trong máu cao, bệnh nhân nên trao đổi trực tiếp với bác sĩ để được giải thích rõ ràng hơn.
Nguồn: Tin tức y dược – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur
