Mụn trứng cá hình thành tại tuyến bã và nang lông. Nếu không được điều trị mụn trứng cá đúng cách, mụn có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho da và ảnh hưởng đến vẻ ngoài.
1. Cơ chế hình thành mụn trứng cá thường do các yếu tố
Chuyên gia, giảng viên Cao đẳng điều dưỡng tphcm chia sẻ gồm:
– Tăng sản xuất bã nhờn: Rối loạn quá trình sừng hóa ống bã: Đây là tình trạng tắc nghẽn và ứ đọng trong tuyến bã, khiến bã nhờn tích tụ lại và tạo thành nhân trứng cá.
– Vi khuẩn
– Viêm nhiễm: Khi vi khuẩn gây mụn xuất hiện, bệnh nhân dễ gặp phải tình trạng viêm nang lông và mụn trứng cá.
Mụn trứng cá hình thành ở tuyến bã và nang lông. Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, mụn có thể gây ra các tổn thương nặng và kéo dài.
Nếu không chăm sóc đúng cách, mụn trứng cá có thể dẫn đến những biến chứng như sẹo, da bị rỗ, hoặc thay đổi màu sắc da, làm da sẫm màu hoặc sáng hơn bình thường.
Vì vậy, khi bị mụn trứng cá, bạn không nên xem nhẹ tình trạng này. Hãy tìm hiểu và điều trị đúng cách sớm để đạt hiệu quả tốt nhất, giảm thiểu nguy cơ sẹo và hạn chế tối đa các vấn đề về thẩm mỹ.
2. Các yếu tố gây xuất hiện mụn trứng cá và dẫn đến viêm nhiễm
Tăng tiết bã nhờn:
Tuyến bã nhờn chịu ảnh hưởng điều hòa của các hormone, đặc biệt là hormone sinh dục. Những hormone này kích thích tuyến bã tăng hoạt động và phát triển kích thước, dẫn đến việc sản sinh lượng bã nhờn lớn hơn bình thường. Khi lượng bã nhờn dư thừa tích tụ, chúng có thể làm tắc nghẽn lỗ chân lông và hình thành mụn trứng cá.
Sừng hóa cổ nang lông:
Khi cổ nang lông bị sừng hóa, đường ống dẫn bã nhờn bị thu hẹp lại khiến chất bã không thể thoát ra ngoài, gây ứ đọng bên trong tuyến bã. Trong trường hợp không có hiện tượng nhiễm trùng, chất bã sẽ đặc lại tạo thành nhân mụn trong khoảng 30 ngày. Tuy nhiên, nếu có bội nhiễm, tuyến bã có thể sinh mủ, quá trình viêm lan rộng sang các tuyến khác, gây ra mụn trứng cá dạng viêm sưng hoặc mụn mủ.
Vi khuẩn:
Các loại vi khuẩn như Propionibacterium acnes và Cutibacterium acnes vốn tồn tại tự nhiên trên da và thường vô hại. Tuy nhiên, khi lỗ chân lông bị tắc nghẽn bởi bã nhờn và tế bào chết, chúng tạo môi trường yếm khí thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, gây viêm và hình thành mụn.
Viêm nhiễm:
Vi khuẩn gây mụn sản sinh ra các chất sinh học có khả năng kích hoạt hệ thống miễn dịch, đặc biệt là hệ thống bổ thể và các bạch cầu đa nhân. Điều này dẫn đến phản ứng viêm tại nang lông – một trong những nguyên nhân chính gây mụn trứng cá.
Tuổi tác:
Mụn trứng cá phổ biến ở tuổi vị thành niên, chiếm 90% trường hợp trong giai đoạn dậy thì. Đây là thời điểm mà nội tiết tố chưa ổn định, khiến tuyến bã nhờn hoạt động quá mức, dẫn đến tắc nghẽn lỗ chân lông và sự hình thành mụn.
Biến đổi nội tiết tố:
Nội tiết tố thay đổi mạnh mẽ trong độ tuổi dậy thì và ở tuổi trung niên, đặc biệt là phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh. Điều này làm cho tuyến bã nhờn giãn nở và tiết nhiều bã nhờn hơn. Tình trạng này, cộng với việc chăm sóc da không đúng cách, có thể dẫn đến mụn.
Yếu tố di truyền:
Di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành mụn trứng cá. Nếu cả hai bậc phụ huynh đều bị mụn trứng cá, thì khả năng cao con cái cũng gặp phải vấn đề này.
Môi trường:
Da tiếp xúc với dầu mỡ từ quá trình nấu nướng, dầu động cơ, tia UV từ ánh nắng mặt trời, bụi bẩn, hoặc độ ẩm tăng cao ở môi trường nóng ẩm có thể làm tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng hơn do tắc nghẽn ống nang lông tuyến bã. Ngoài ra, việc cọ xát thường xuyên với các vật dụng như điện thoại di động, mũ bảo hiểm, vòng cổ, ba lô quá chặt, hay đeo khẩu trang lâu dài, đặc biệt là khẩu trang không đảm bảo chất lượng, cũng là nguyên nhân gây mụn.
Bệnh lý nội tiết và thuốc:
Dược sĩ, giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược TPHCM chia sẻ: Một số bệnh như hội chứng Cushing, cường giáp, hội chứng buồng trứng đa nang… cùng với các loại thuốc như corticoid, isoniazid, thuốc chứa halogen, androgen (testosterone), lithium… có thể gây rối loạn nội tiết và làm tăng nguy cơ phát sinh mụn trứng cá.
Chăm sóc da không đúng cách:
Việc vệ sinh da mặt quá mức, sờ tay lên mặt hoặc tự ý nặn mụn sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn gây mụn phát triển và khiến da dễ bị tổn thương, dễ nổi mụn. Sử dụng mỹ phẩm không đảm bảo chất lượng hoặc không phù hợp với loại da có thể gây kích ứng, làm bít tắc lỗ chân lông và hình thành mụn. Thêm vào đó, căng thẳng, thiếu ngủ, và chế độ ăn nhiều dầu mỡ, đường cũng có thể gây bệnh hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng mụn trứng cá.
Nguồn: Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur
