Đường phèn rất phổ biến trong ẩm thực châu Á. Ngoài việc chế biến món ăn và pha trà, nó còn được các bà nội trợ ưa chuộng để ngâm mơ, mận, và chanh đào cho thức uống hàng ngày. Vậy, đường phèn mang lại lợi ích gì so với đường trắng thông thường?
1. Thông tin dinh dưỡng về đường phèn
Cô Trương Thị Thanh Nga chuyên gia, giảng viên Cao đẳng điều dưỡng tphcm – trường Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết:
Đường phèn là loại đường được hình thành qua quá trình kết tinh tự nhiên từ mía, củ cải, hay thốt nốt. Nó có hình dạng tinh thể lớn, trong suốt hoặc hơi vàng, thường được sử dụng trong ẩm thực và y học cổ truyền.
Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, mỗi khẩu phần đường phèn (15g) chứa 60 calo, tương đương với mật độ 400 calo trên 100g. Mặc dù đường phèn cung cấp năng lượng nhanh chóng cho cơ thể, nhưng nó không chứa lượng vitamin hay khoáng chất đáng kể nào.
1.1. Nguồn năng lượng tức thì
Đường phèn, như nhiều loại đường khác, mang lại lợi ích sức khỏe nhưng không vô hạn. Là một loại carbohydrate đơn giản, đường phèn chuyển hóa nhanh chóng trong cơ thể. Khi tiêu thụ, nó nhanh chóng phân giải thành glucose, dẫn đến sự tăng đột biến và giảm đột ngột mức đường huyết. Như vậy, đường phèn, tương tự như đường ăn, cung cấp năng lượng ngay lập tức cho tế bào, mô, và các cơ quan.
1.2. Độ ngọt nhẹ nhàng
Đường phèn có vị ngọt nhẹ hơn so với đường tinh luyện cùng khối lượng. Do được chiết xuất từ dung dịch nước và đường, nó có tính loãng hơn đường tinh chế. Việc thay thế đường tinh luyện bằng đường phèn với lượng tương đương có thể giúp giảm tiêu thụ đường và calo, miễn là người sử dụng không thêm quá nhiều đường phèn để gia tăng độ ngọt.
2. Đường phèn có thực sự tốt cho sức khỏe?
Nhiều người tin rằng đường phèn cung cấp nhiều chất dinh dưỡng hơn và là lựa chọn lành mạnh hơn đường cát trắng. Tuy nhiên, về bản chất, đường phèn chủ yếu vẫn chứa saccharose. Dù quy trình kết tinh tự nhiên có thể giúp giữ lại một số khoáng chất và vitamin từ mía, nhưng hàm lượng này là không đáng kể. Hiện chưa có bằng chứng khoa học nào cho thấy đường phèn có lợi ích sức khỏe rõ rệt hơn so với đường cát. Thực tế, nếu đường phèn được sản xuất từ đường tinh luyện, thành phần hóa học của chúng hoàn toàn giống nhau.
Theo chuyên gia về béo phì ở trẻ em và huấn luyện viên dinh dưỡng tại Mumbai, cho biết rằng một hiểu lầm phổ biến là coi đường phèn (hay còn gọi là mishri trong tiếng Hindi) là lựa chọn tốt hơn so với đường ăn thông thường.
Nhiều người lo ngại về tác động sức khỏe của việc tiêu thụ đường thường xuyên nên đã thay thế nó bằng đường phèn. Tuy nhiên, điều này không chính xác, vì cả hai loại đường đều được sản xuất từ dung dịch đường bão hòa. Mặc dù quy trình chế biến tương tự, đường phèn có hàm lượng calo cao hơn. Ước tính rằng mỗi thìa cà phê đường phèn chứa khoảng 25 calo, trong khi đường cát trắng chỉ có 16 calo cho cùng một lượng.
Hơn nữa, chưa có nghiên cứu nào xác nhận rằng hai loại đường này có thành phần dinh dưỡng giống hệt nhau. Do đó, khi xem xét lượng calo và quy trình chế biến, đường phèn không phải là lựa chọn tốt hơn đường ăn. Tốt nhất là nên hạn chế tiêu thụ mọi loại đường, vì lượng đường dư thừa có thể gây hại cho sức khỏe.
3. Rủi ro tiềm ẩn từ đường phèn
Chia sẻ thêm với sinh viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cần chú ý bao gồm:
Tiêu thụ quá nhiều đường không chỉ gây hại cho răng miệng mà còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ. Các chuyên gia khuyến cáo rằng lượng đường tiêu thụ hàng ngày cần được kiểm soát cẩn thận, bất kể là đường trắng hay đường phèn. Hướng dẫn chế độ ăn uống của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) khuyến nghị không nên để quá 10% tổng lượng calo hàng ngày đến từ đường bổ sung. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyên phụ nữ chỉ nên tiêu thụ dưới sáu thìa đường mỗi ngày và nam giới là chín thìa.
Có nhiều nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ quá mức đường có thể dẫn đến tăng cân, và cuối cùng gây ra tình trạng béo phì. Béo phì lại liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe như bệnh đái tháo đường loại 2, bệnh tim, và tăng huyết áp các giảng viên cao đẳng y cho biết thêm
3.1. Bệnh đái tháo đường loại 2
Thừa cân và chế độ ăn uống giàu carbohydrate đều làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường loại 2.
3.2. Bệnh tim mạch
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn nhiều đường có liên quan đến nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch gia tăng. Một nghiên cứu dài hạn cho thấy những người tiêu thụ 17-21% tổng lượng calo hàng ngày dưới dạng đường bổ sung có nguy cơ tử vong vì bệnh tim cao hơn 38%.
3.3. Sức khỏe răng miệng
Mặc dù đường không trực tiếp gây hại cho răng, nhưng nó thu hút vi khuẩn “ăn” đường bám trên răng, tạo thành mảng bám. Mảng bám này cho phép vi khuẩn tồn tại lâu hơn trên bề mặt răng, gây ra sự sản sinh acid, dẫn đến mòn men răng và cuối cùng là sâu răng.
Nguồn: Tin tức y dược – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur
